Τι είναι;

Η προστατίτιδα είναι µία φλεγµονή ή µικροβιακή λοίµωξη του προστάτη. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον οι µισοί άνδρες θα παρουσιάσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο προστατίτιδας στη ζωή τους. Άν προσβληθεί κάποιος από προστατίτιδα, δεν αυξάνεται η πιθανότητα να παρουσιάσει κάποια άλλη νόσο του προστάτη. ∆εν είναι µεταδοτική προς τη σύντροφο, καλό όµως είναι να αποφεύγονται οι επαφές κατά την οξεία φάση ή έξαρση της νόσου.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό εύρηµα είναι ότι στην Ελλάδα πάνω από 45% των ανδρών δεν χρησιµοποιούν γενικά προφυλακτικό και έχουν συχνή πρωκτική επαφή, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο των σεξουαλικά µεταδιδόµενων νοσηµάτων και γενικά φλεγµονών του προστάτη, γιατί ίσως δεν γνωρίζουν τους κινδύνους και στερούνται σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης.

Με τι συµπτώµατα εµφανίζεται;

Η συµπτωµατολογία της προστατίτιδας ποικίλει ανάλογα µε τον τύπο της, γενικά όµως µπορεί να παρουσιάζεται µε ένα ή και περισσότερα, ή ακόµα και όλα από τα παρακάτω:

  • δυσκολία, πόνο ή κάψιµο κατά την ούρηση
  • έντονη και συχνή επιθυµία για ούρηση, ακόµα και αν αποβάλλονται µόνο σταγόνες
  • πόνος χαµηλά στην κοιλιά, πίσω από τους όρχεις, πίεση ή πόνος στο ορθό και γύρω από την περιοχή του πρωκτού
  • πόνος στην εκσπερµάτιση, πρόωρη εκσπερµάτιση, στυτική δυσλειτουργία, απώλεια σεξουαλικής επιθυµίας
  • ρίγος, υψηλός πυρετός, µυϊκοί ή οστικοί πόνοι και επίσχεση ούρων ( αδυναµία του πάσχοντος να αποβάλλει τα ούρα από την κύστη) – µόνο στην οξεία.

Πώς γίνεται η διάγνωση της προστατίτιδας;

Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό εµφάνισης των συµπτωµάτων, την κλινική εξέταση του ασθενούς, που περιλαµβάνει και τη δακτυλική εξέταση, καθώς και µε καλλιέργειες ούρων και προστατικού υγρού που λαµβάνονται από τον ασθενή πριν και µετά από µαλάξεις του προστάτη µε το δάκτυλο του γιατρού από το ορθό.

Η έρευνα συµπληρώνεται µε υπερηχογραφικό έλεγχο των νεφρών, της ουροδόχου κύστεως, απαραιτήτως µε διορθικό υπερηχογράφηµα του προστάτη και ουροροοµετρία..

Η σωστή διαγνωστική προσέγγιση θα οδηγήσει και στη διάγνωση του σωστού τύπου προστατίτιδας, που είναι και το κλειδί στη σωστή θεραπεία, την οποία θα πρέπει να ακολουθεί ο ασθενής για το χρονικό διάστηµα που κρίνει ο γιατρός και το οποίο µπορεί να είναι και αρκετά µακρύ, ακόµα και αν νιώθει τελείως καλά και δεν έχει κανένα απολύτως σύµπτωµα.

Ποιοί είναι οι τύποι της προστατίτιδας και πώς αντιµετωπίζονται;

 Α) Οξεία µικροβιακή προστατίτιδα

Είναι µια οξεία λοίµωξη, που προκαλείται από βακτήρια και εισβάλλει ξαφνικά, µε υψηλό πυρετό, ρίγος και δυσκολία στην ούρηση, ενώ µπορεί να παρουσιάσει και αιµατουρία. Χρειάζεται άµεση αντιµετώπιση και συνήθως νοσηλεία .

Είναι ο λιγότερο συχνός τύπος προστατίτιδας, που διαγιγνώσκεται και αντιµετωπίζεται όµως και πιο εύκολα.

Η θεραπεία γίνεται µε τη χορήγηση αντιβιοτικών σε υψηλές δόσεις για 7-14 ηµέρες, αρχικά συνήθως ενδοφλέβια και στη συνέχεια µε µικρότερες δόσεις αντιβιοτικών για κάποιες εβδοµάδες. Παράλληλα χορηγούνται σκευάσµατα για την αντιµετώπιση του πόνου και της δυσουρίας.

Β) Χρόνια µικροβιακή προστατίτιδα

Και αυτός ο τύπος προστατίτιδας προκαλείται από βακτηριακή λοίµωξη, δεν εισβάλλει όμως ξαφνικά όπως την οξεία µορφή, µπορεί ωστόσο να εµφανίζεται µε πολύ ενοχλητικά συµπτώµατα.

Κάποιες φορές η µόνη εκδήλωση είναι λοιµώξεις της κύστης µε δυσουρικά ενοχλήµατα, που επαναλαµβάνονται ανά τακτά διαστήµατα. Μπορεί όµως να εµφανίζεται και µε ένα ή µε κάποια από τα συµπτώµατα που αναφέρθηκαν νωρίτερα.

Πιθανώς σε αυτόν τον τύπο προστατίτιδας υπάρχει κάποιο ελάττωµα στον προστάτη, που επιτρέπει στα µικρόβια να µπουν στην ουροφόρο οδό και να προκαλέσουν λοίµωξη.

Η χρόνια προστατίτιδα είναι πιο συχνή σε οδηγούς (νόσος των ταξιτζήδων), άτοµα µε καθιστική ζωή και ιδιαίτερα σε όσους έχουν πρωκτική επαφή χωρίς προφυλακτικό. Η αντιµετώπιση εδώ γίνεται µε χορήγηση αντιβιοτικών για µεγαλύτερο διάστηµα,

6-12 εβδοµάδες, σε συνδυασµό µε αντιφλεγµονώδη, η οποία µπορεί να επαναληφθεί και µέσα στο ίδιο έτος, χωρίς να φτάσει ποτέ σε πλήρη ίαση, εφ’όσον έχουν δηµιουργηθεί προστατόλιθοι, µόνιµες εστίες χρόνιας φλεγµονής και αποστήµατα, ευρήµατα που µπορούν να διαγνωσθούν µόνο µε το διορθικό υπερηχογράφηµα. Σκόπιµη θεωρείται η διερεύνηση της ούρησης µε ουροροοµετρία. Σηµαντική είναι η συµµόρφωση του ασθενούς για τη σωστή εφαρµογή και ολοκλήρωση της αγωγής, ακόµα και αν τα συµπτώµατα υποχωρήσουν από τις πρώτες ηµέρες θεραπείας.

Βοηθητικά µέτρα στις προστατίτιδες είναι: συχνή σεξουαλική επαφή, εκσπερµάτιση, θερµά εδρόλουτρα, µαλάξεις προστάτη, αποφυγή κρύου στην περιοχή του πρωκτού, περιορισµό αλκοολούχων ποτών, καυτερών φαγητών, περπάτηµα, γυµναστική και καταπολέµηση της δυσκοιλιότητας.

Γ) Χρόνια µη µικροβιακή προστατίτιδα ή σύνδροµο χρόνιου πυελικού άλγους

Αποτελεί το συχνότερο και λιγότερο κατανοητό επιστηµονικά τύπο προστατίτιδας. Μπορεί να εµφανιστεί σε όλες τις ηλικίες, από εφήβους έως ηλικιωµένους, ενώ τα συµπτώµατα συνήθως φεύγουν και επιστρέφουν χωρίς προειδοποίηση, ενώ µπορεί  να είναι από ήπια έως βασανιστικά και να περιλαµβάνουν όλο το εύρος της συµπτωµατολογίας που περιγράφονται παραπάνω.

Σε αυτή τη µορφή δεν ανευρίσκονται βακτηρίδια στις καλλιέργειες του προστστικού υγρού, και φαίνεται να οφείλεται κυρίως στο έντονο στρεςς, δυσλειτουργία του αυχένος της ουροδόχου κύστεως µε την προστατική ουρήθρα και τις µυϊκές συσπάσεις της πυέλου.

Η θεραπεία είναι κατά βάση εµπειρική και κατευθύνεται από τα συµπτώµατα κυρίως του ασθενούς. Συνήθως δοκιµάζεται συνδυασµός αντιβιοτικών και αντιφλεγµονοδών για κάποιο διάστηµα και συνεχίζεται ανάλογα µε την ανταπόκριση.

Από εκεί και πέρα µπορεί να χρησιµοποιηθούν σκευάσµατα που χρησιµοποιούνται και για τη θεραπεία της υπερπλασίας του προστάτη, σκευάσµατα από φυτικά προϊόντα, φυσιοθεραπείες πυελικού εδάφους, συχνές µαλάξεις στον προστάτη κ.ά.